Η άγνωστη ασθένεια που προκαλεί τύφλωση και έντονο κνησμό. Πολλοί ασθενείς δεν αντέχουν τις συνέπειες και αυτοκτονούν

Περίπου 18 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο υποφέρουν από «την τύφλωση των ποταμών», ή όπως επιστημονικά ονομάζεται ογκοκερκίαση. Η άγνωστη αυτή ασθένεια προκαλεί έντονο κνησμό, εξογκώματα κάτω από το δέρμα και τύφλωση. Περισσότεροι από 300.000 άνθρωποι έχουν χάσει την όρασή τους.

Το 99% των μολυσμένων βρίσκονται στην υποσαχάρια Αφρική, αν και περιστατικά έχουν επίσης αναφερθεί στην Υεμένη και σε απομονωμένες περιοχές της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής.
Η «τύφλωση των ποταμών» είναι η δεύτερη μολυσματική αιτία τύφλωσης παγκοσμίως. Πρόκειται για νόσο που προκαλείται από το παρασιτικό σκουλήκι, Onchocerca volvulus. Η ασθένεια μεταδίδεται από τη μαύρη μύγα Simulium damnosum που ζει στις εύφορες περιοχές των ποταμών.
Παρόλο που δεν είναι θανατηφόρα, τα συμπτώματα της είναι καταστροφικά για τους ασθενείς, καθώς πολλοί αποξενώνονται από την κοινωνία, χάνουν κάθε ελπίδα, η επιβίωση γίνεται δύσκολη και θέλουν να πεθάνουν.

Ο κνησμός είναι από τα πρώτα συμπτώματα που εμφανίζονται.
Σε πολλές περιπτώσεις, είναι τόσο έντονος, που  οι ασθενείς δεν μπορούν να κοιμηθούν και υποφέρουν από χρόνια αϋπνία. Άλλοι φτάνουν στο σημείο να γδάρουν το δέρμα τους με μαχαίρια για να ανακουφιστούν από την φαγούρα, ενώ πολλοί έχουν αυτοκτονήσει.

Τα σκουλήκια που εισέρχονται στον οργανισμό, ζουν στο δέρμα, στα μάτια, αλλά και σε άλλα όργανα για πολλά χρόνια και αναπαράγονται συνεχώς. Οι προνύμφες συγκεντρώονται σε διάφορα σημεία του σώματος και εξέρχονται από το δέρμα.

Δεν υπάρχει ακόμη εμβόλιο για την πρόληψη της ασθένειας.
Η θεραπεία γίνεται με ιβερμεκτίνη, ένα φάρμακο που αποτρέπει την τύφλωση και μειώνει τη μετάδοση της νόσου. Το φάρμακο αυτό σκοτώνει τα μωρά σκουλήκια. Παρόλο που δεν σκοτώνει τα ενήλικα σκουλήκια, μειώνει για λίγους μήνες την αναπαραγωγή, με αποτέλεσμα να ελαττώνονται προσωρινά τα συμπτώματα. Η θεραπεία διαρκεί 10-15 χρόνια και ο ασθενής πρέπει να παίρνει το φάρμακο τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, μέχρι τα ενήλικα σκουλήκια να πεθάνουν από μόνα τους.

Το φάρμακο έχει χορηγηθεί επιτυχώς σε εκατομμύρια ανθρώπους στην Αφρική και την Αμερική. Μάλιστα, οι εφευρέτες της ιβερμεκτίνης, ο Ιρλανδός επιστήμονας William Campbell και ο Ιάπωνας επιστήμονας Satoshi Omura, τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 2015. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί ασθενείς αρνούνται να πάρουν το φάρμακο, επειδή φοβούνται ότι θα έχει αντίθετα αποτελέσματα.
Προγράμματα ελέγχου της ογκοκερκίασης εφαρμόζονται από το 1974, χρησιμοποιώντας κυρίως τον ψεκασμό εντομοκτόνων με ελικόπτερα και αεροπλάνα.

Διαβάστε επίσης: Το νησί που μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει αχρωματοψία. Τα βλέπουν όλα ασπρόμαυρα και υποφέρουν από το φως του ήλιου