Η τρυφερή σχέση παππού-εγγονού κέρδισε το βραβείο παιδικής λογοτεχνίας. Ποια άλλα βιβλία διακρίθηκαν με τα Κρατικά Βραβεία Παιδικών Βιβλίων

Στο πλαίσιο των κρατικών βραβείων παιδικού βιβλίου 2016, μετά από συνεδρίες και συζητήσεις, ανακοινώθηκαν οι νικητές στις κατηγορίες: Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου, Κρατικό Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου, Κρατικό Βραβείο Εφηβικού – Νεανικού βιβλίου, Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά.

Το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου δόθηκε στο βιβλίο με τίτλο «Παππού;» του Κώστα Πούλου.
Το βιβλίο πραγματεύεται την τρυφερή σχέση παππού και εγγονού, μέσα από τα απλά, καθημερινά πράγματα και συνήθειες που μοιράζονται, όπως η εκμάθηση των αριθμών, το κρυφτό, η αγάπη για τα φυτά. Μια σχέση που αναπτύσσεται φυσικά, όπως αναπτύσσεται και η Κίκα (αγαπημένο φυτό και των δύο). Το δέσιμο των δυο τους μεγάλο και η αγάπη τους προσεγγίζει το άπειρο, το οποίο αποτελεί και αναζήτηση του μικρού πρωταγωνιστή. Η απώλεια της γιαγιάς στέκεται παράμερα στην αφήγηση ως σκιά, αλλά χωρίς έντονους συναισθηματισμούς και υπενθυμίζει το αναπόφευκτο. Το αναπόφευκτο, δηλαδή ο θάνατος του παππού, χωρίς να ανακοινώνεται άμεσα από την αφήγηση, αφήνεται ως υπονοούμενο στο τέλος του βιβλίου, όπου κάθε αναγνώστης μπορεί να κάνει τις δικές του σκέψεις και συνειρμούς, αφήνοντας ένα σχεδόν ανοιχτό τέλος μέσα από μια ερώτηση αναζήτησης «παππού;». Η εικόνα του τέλους αποτελεί ένα παράλληλο κείμενο που συμπληρώνει αλλά και νοηματοδοτεί εκ νέου το λεκτικό κείμενο. Παράλληλα με το βασικό θέμα του βιβλίου, αξιοποιείται η λαϊκή παράδοση αλλά και στίχοι από δημοφιλή τραγούδια μιας παλαιότερης εποχής, στοιχεία που εμπλουτίζουν διακειμενικά την αφήγηση.

Το Κρατικό Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου κέρδισε το βιβλίο «Ο μαγικός κόσμος του Φεδερίκο, ένα παραμύθι βασισμένο στον Λόρκα» της εικονογράφου Ίριδας Σαμαρτζή και του συγγραφέα Σωτήρη Τριβιζά.
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο βιβλίο, βασισμένο στο έργο του Λόρκα, με μια εξαιρετική εικονογράφηση που αποδίδει το ονειρικό και το περιπετειώδες με ποικιλία χρωμάτων και εικόνων. Το βιβλίο αναπαριστά με ποιητικό ή παραμυθικό τρόπο ένα μέρος της παιδικής ηλικίας του Λόρκα που σχετίζεται με τη ζωή του στο χωριό. Όμορφες εικόνες λόγου που συγκινούν, επιδιώκοντας να εξοικειώσουν το παιδικό κοινό με την ποίηση και τους συνεχείς συμβολισμούς. Το πάντρεμα διαφορετικών λογοτεχνικών ειδών, με τον εγκιβωτισμό ποιημάτων του Λόρκα στην αφήγηση και το δέσιμο με μια εικονογράφηση ονειρική, που λειτουργεί και ως ένα παράλληλο κείμενο με τις δικές του σημασιοδοτήσεις, το κάνει ένα πολύ ξεχωριστό βιβλίο.

Το Κρατικό Βραβείο Εφηβικού – Νεανικού βιβλίου πήρε το βιβλίο του Πολυχρόνη Κουτσάκη «Μια ανάσα μόνο«.
Το βιβλίο αποτελεί το δεύτερο μέρος μιας τριλογίας που ξεκίνησε με το βιβλίο Καιρός για ήρωες. Με σκηνικό δράσης την πόλη των Χανίων, ο συγγραφέας διαμορφώνει μια μοντέρνα, αστυνομικού τύπου περιπέτεια, με στοιχεία κινηματογραφικής δράσης – που δικαιολογούν ίσως και κάποιες υπερβολές στην διαχείριση καταστάσεων-, με έξυπνο χιούμορ και στοιχεία μεταφυσικά. Στην πλοκή ενσωματώνονται διεφθαρμένα κυκλώματα, ακροδεξιές οργανώσεις στο χώρο του σχολείου, διακίνηση ναρκωτικών, απαγωγές κ.ά. Όλα τα παραπάνω καθιστούν πυκνή και απαιτητική την αφήγηση των γεγονότων. Δημιουργούν την κατάλληλη ατμόσφαιρα για το είδος και κάνουν το βιβλίο ελκυστικό για τους εφήβους, θίγοντας θέματα που τους απασχολούν χωρίς την αίσθηση της απαισιοδοξίας και της παραίτησης. Παρά το γεγονός πως το βιβλίο αποτελεί συνέχεια προηγούμενου  βιβλίου, μπορεί να σταθεί και αυτόνομα, χωρίς να κουράζει αφηγηματικά. Στα δυνατά του σημεία επίσης, η ολοκληρωμένη ανάπτυξη πολλών χαρακτήρων – ηρώων, που ο καθένας έχει ξεχωριστή συμβολή στην εξέλιξη της ιστορίας.

Το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά δόθηκε στην Κατερίνα Σέρβη για το βιβλίο της «Στη μάχη του Μαραθώνα«.
Είναι ένα graphic novel, που επιχειρεί να φέρει το νεαρό αναγνώστη κοντά στην ιστορία με τρόπο ζωντανό, άμεσο και διαφορετικό από τα συνηθισμένα βιβλία ιστορίας. Με το εύρημα των μυθοπλαστικών χαρακτήρων των παιδιών ανιχνευτών, τα οποία βρίσκονται στο πλευρό των ιστορικών προσωπικοτήτων, ο αναγνώστης βρίσκεται παρών στα ίδια τα γεγονότα, παρακολουθεί τη μάχη σαν να ήταν εκεί, ενώ μέσα από τους διαλόγους πληροφορείται για τα ιστορικά  γεγονότα που προηγήθηκαν της μάχης και οδήγησαν σε αυτήν. Το βιβλίο φωτίζει θέματα όπως το θάρρος, η ανδρεία, αλλά και τα ανθρώπινα συναισθήματα των ηρώων όπως ο φόβος, ενώ ταυτόχρονα γίνονται σχόλια για την κοινωνική ζωή (π.χ. τη θέση της γυναίκας) και δίνονται στοιχεία της διαφορετικής οπτικής των δύο αντιπάλων σε έναν πόλεμο. Το χιούμορ και οι αναχρονισμοί -που κάνουν την Ιστορία πιο ζωντανή και οικεία- καθώς και οι αναφορές στο έργο του Αριστοφάνη, συμπληρώνουν τον αφηγηματικό χαρακτήρα του κειμένου. Το βιβλίο καθορίζεται από τις εικόνες του Θανάση Πέτρου, οι οποίες χωρίς εικαστικές φλυαρίες αποδίδουν συναισθήματα, γεγονότα και όλη την ατμόσφαιρα της εποχής. Ακόμη ένα στοιχείο που καθιστά το βιβλίο «ξεχωριστό» είναι το παράρτημα, όπου και πάλι με τη μορφή κόμικ δίνονται αλήθειες και μύθοι για την ιστορία, θίγονται οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ιστορικός ερευνητής, το θέμα της ύπαρξης αντικειμενικής ιστορικής αλήθειας και η σύγκρουση επιστημονικών απόψεων των ιστορικών για ένα ζήτημα. Επίσης αναφορά γίνεται στον Ηρόδοτο και το έργο του, ενώ ίσως για πρώτη φορά σε ένα βιβλίο για παιδιά η συγγραφέας διερωτάται αν τελικά υπάρχει απάντηση στο μεγάλο ερώτημα της ιστορίας: «Τι θα είχε συμβεί αν…». Μια εναλλακτική, πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση μελέτης της ιστορίας.

Οι βραβεύσεις έγιναν από το Τμήμα Γραμμάτων, Βιβλίου & Ψηφιακού Περιεχομένου της Διεύθυνσης Εφαρμογής Πολιτιστικής Πολιτικής της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού.
Τα βιβλία που βραβεύτηκαν εκδόθηκαν το 2015.

Διαβάστε επίσης: Τα 8 βιβλία που πρέπει να διαβάσει κάθε ευφυές άτομο, σύμφωνα με τον πιο διάσημο αστροφυσικό στον κόσμο