«Ψευδείς αναμνήσεις». Πώς η μνήμη «ξεγελιέται» και αλλάζει τα γεγονότα που συνέβησαν στο παρελθόν
Πλήθος από έρευνες και μελέτες, αποδεικνύουν ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να εμπιστεύεται απόλυτα τη μνήμη του, σε σχέση με γεγονότα που έχουν συμβεί στο παρελθόν.
Ο εγκέφαλος με τον καιρό, σβήνει ή διαστρεβλώνει τις αναμνήσεις και τις αντικαθιστά με ψευδείς, που το άτομο δεν αντιλαμβάνεται.
Έτσι, κάποιος μπορεί να είναι πεπεισμένος για τις λεπτομέρειες ενός περιστατικού, που όμως δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα,
Οι ψευδείς αναμνήσεις, συνήθως μοιάζουν με τις αληθινές, σύμφωνα με την Ψυχολόγο και καθηγήτρια Δικαίου και Γνωσιακών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια,Ελίζαμπεθ Λόφτους.
Η Λόφτους εκπροσωπεί άτομα που φέρονται ως βιαστές, παιδοκτόνοι, κατά συρροή δολοφόνοι και πολλές φορές έχει πετύχει την αθώωσή τους, καταθέτοντας ως μάρτυρας ή πραγματογνώμονας στο δικαστήριο.
Από την ενασχόλησή της με τη μνήμη ανακάλυψε ότι, η αλλαγή μόνο μιας λέξης, π.χ «σύγκρουση» σε «συντριβή», μπορεί να αλλάξει καθοριστικά τη σημασία της περιγραφής του μάρτυρα για το περιστατικό, με αποτέλεσμα την μετατροπή της απόφασης του δικαστηρίου.
Γνωστά περιστατικά Ψευδούς Ανάμνησης
Η Χίλαρι Κλίντον, αναφερόμενη στην επίσκεψή της στη Βοσνία το 1996 είπε, «θυμάμαι ότι, όταν προσγειωθήκαμε μας πυροβολούσαν ελεύθεροι σκοπευτές. Υποτίθεται πως θα υπήρχε κάποια τελετή υποδοχής, αλλά αρχίσαμε να τρέχουμε για να προστατευτούμε».
Οι φωτογραφίες της επίσκεψής της στη Βοσνία τη διέψευσαν, γιατί έδειχναν να πραγματοποιείται μια συνηθισμένη τελετή, χωρίς πυροβολισμούς και ανταλλαγή πυρών.
Η Κλίντον παραδέχτηκε το λάθος της και είπε ότι, θυμόταν κάτι τελείως διαφορετικό, από αυτό που συνέβη στην πραγματικότητα.
Ο παρουσιαστής του NBC Μπράιαν Ουίλιαμς, αναγκάστηκε να παραιτηθεί, όταν εξιστόρησε με «αλλοιωμένα» τα γεγονότα, το ταξίδι που είχε πραγματοποιήσει το 2003 στο Ιράκ.
Στην πραγματικότητα επέβαινε σε ένα ελικόπτερο, ακολουθώντας ένα άλλο που χτυπήθηκε από ρουκέτα, ενώ ο παρουσιαστής διηγήθηκε πως βρισκόταν στο ελικόπτερο, που δέχτηκε την επίθεση.
Τότε κατηγορήθηκε από πολλούς ότι, ήταν ψεύτης και προσπάθησε να παραπλανήσει το κοινό, ενώ οι ειδικοί εξήγησαν πως αυτό συνέβη, λόγω της ψευδούς του ανάμνησης, χωρίς να έχει σκοπό να αποπροσανατολίσει τους τηλεθεατές.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι, το άτομο θυμάται το παρελθόν με μια σχετικότητα.
Αυτό συμβαίνει λόγω της επιλεκτικής αντίληψης και των σφαλμάτων στην αποθήκευση των αναμνήσεων στον εγκέφαλο, ή γιατί οι διεργασίες για τον σχηματισμό κάποιας ανάμνησης ήταν ελλιπείς.
Οι ψευδείς αναμνήσεις, σε πολλές περιπτώσεις αποκλίνουν ελάχιστα από την πραγματικότητα, δηλαδή μπορεί κάποιος να πιστεύει ότι το χρώμα της μπλούζας του ήταν μπλε, ενώ ήταν κόκκινο.
Ωστόσο, μερικές φορές η λεπτομέρεια μιας ανάμνησης έχει καθοριστικό ρόλο, γι’ αυτό σχεδόν ποτέ δεν μπορεί να είναι κάποιος 100% σίγουρος, για την ακρίβεια των λεγομένων του.
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος, δύναται να δημιουργήσει μια ψευδή ανάμνηση για ένα περιστατικό, η οποία να είναι εξ’ ολοκλήρου κατασκεύασμα της φαντασίας, αλλά αυτό είναι πιο σπάνιο, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Διαβάστε επίσης: Γιατί η αγαπημένη μουσική της εφηβείας δεν διαγράφεται ποτέ από τη μνήμη;