Πώς το θύμα καταλήγει να αγαπήσει αυτόν που τον κακομεταχειρίζεται. Το Σύνδρομο της Στοκχόλμης

15975

Το 1973 δύο πρώην κατάδικοι μπήκαν σε σουηδική τράπεζα και κράτησαν ομήρους 4 υπαλλήλους σε ένα σκοτεινό υπόγειο για 131 ώρες.
Όταν οι όμηροι κλήθηκαν να καταθέσουν στην Αστυνομία, έδειξαν μια ιδιαίτερη συμπάθεια για τους εγκληματίες, που τους είχαν στερήσει την ελευθερία τους για 6 μέρες.
Παρόλο που δεν μπορούσαν να εξηγήσουν τα συναισθήματά τους, ταυτίστηκαν με τους δράστες.
Μάλιστα, προσπάθησαν να τους σώσουν, ακόμη και όταν οι απαγωγείς είχαν πια παραδοθεί. Κατέθεσαν υπέρ τους και δεν δίστασαν να τους βοηθήσουν και οικονομικά για τη νομική τους υπεράσπιση.

Αυτό ήταν το πρώτο επίσημο περιστατικό που επιβεβαίωσε την ύπαρξη του Συνδρόμου της Στοκχόλμης. Πρόκειται για μια ψυχολογική κατάσταση, κατά την οποία ο όμηρος αρχίζει και τρέφει συναισθήματα συμπάθειας ή αγάπης προς τους απαγωγείς του ή όσους τον κακομεταχειρίζονται και τον εκμεταλλεύονται.
Το σύνδρομο όμως, δεν αφορά μόνο τη σχέση των ομήρων με τους απαγωγείς τους, αλλά μπορεί να συμβεί σε κάθε είδους σχέση εξουσίας-φόβου, από ερωτική μέχρι επαγγελματική.

Ο κατάδικος Κλαρκ Όλοφσον με δύο από τις γυναίκες ομήρους στην τράπεζα της Στοκχόλμης

Αρχικά, το θύμα προσπαθεί να κερδίσει την εύνοια του θύτη. Πιστεύει ότι αν είναι συνεργάσιμος, ο θύτης δεν θα κάνει πράξη τις απειλές του.
Νιώθει ότι δεν μπορεί να γλιτώσει από αυτή την κατάσταση, οπότε προσαρμόζεται για να προστατευτεί.
Παράλληλα, θεωρεί ότι οι προσπάθειες διάσωσής του μπορεί να έχουν αντίθετα αποτελέσματα και να αποβούν μοιραίες για αυτόν. Σε πολλές περιπτώσεις, το θύμα κατηγορεί τους επίδοξους σωτήρες του ότι εκείνοι ευθύνονται για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται.

Όταν η αιχμαλωσία του θύματος είναι μακροχρόνια, οι δεσμοί που αναπτύσσονται γίνονται πιο ισχυροί. Το θύμα εξοικειώνεται με τον εκμεταλλευτή και τις απόψεις του. Έτσι, μαθαίνει να τον ευχαριστεί και αναγνωρίζει τις ανθρώπινες πλευρές του. Μικρές κινήσεις «καλοσύνης» από το θύτη εκλαμβάνονται από το θύμα ως απόδειξη ότι «δεν είναι τόσο κακός τελικά».
Ακόμη και οι στοιχειώδες και αυτονόητες ελευθερίες όπως ο ύπνος, το φαγητό και το νερό, θεωρεί ότι του δίνονται χαριστικά λόγω της καλής διάθεσης του θύτη.
Παρόλο που στερούνται τα πάντα, «λένε και ευχαριστώ».
Αρχίζει να πιστεύει ότι η δράση του θύτη είναι δικαιολογημένη, αν όχι απόλυτα σωστή.
Σε κάποιες περιπτώσεις, το θύμα προσπαθεί να ξεχάσει τι του συμβαίνει, απασχολώντας το μυαλό του με άλλες σκέψεις.
Ακόμα και όταν το θύμα απελευθερωθεί, δυσκολεύεται να μισήσει τον θύτη.
Όσοι πάσχουν από το σύνδρομο της Στοκχόλμης, όπως και στο μετατραυματικό στρες υποφέρουν από τις αναδρομές στο παρελθόν, έχουν εφιάλτες και δυσκολεύονται να απολαύσουν πράγματα που πριν τους γέμιζαν ευχαρίστηση.
Οι ειδικοί γνωρίζουν το φαινόμενο και τρόπους θεραπείας.

Διαβάστε επίσης: Το βίντεο σοκ που δείχνει τους φόβους και τις σκέψεις των βουλιμικών. Ποια είναι τα συμπτώματα και οι επιπτώσεις της βουλιμίας