Κρόκος Κοζάνης. Το ελληνικό σαφράν που νοστιμίζει και βοηθάει στη θεραπεία παθήσεων
Ο Κρόκος Κοζάνης είναι γνωστός από την αρχαιότητα για το ιδιαίτερο άρωμα, το έντονο χρώμα και τις φαρμακευτικές ιδιότητες.
Ονομάζεται ζαφορά, ελληνικό Saffron και κατέχει μια από τις υψηλότερες θέσεις παγκοσμίως, για την καλή του ποιότητα.
Ο κρόκος εμφανίζεται με πολλές και ποικίλες χρησιμότητες.
Χρησιμοποιείται στην φαρμακευτική, ζαχαροπλαστική, μαγειρική, τυροκομία, μακαρονοποιία, ποτοποιία ακόμα δε και στην ζωγραφική.
Οι βυζαντινοί ζωγράφοι τον χρησιμοποιούσαν αρκετά.
Η σημερινή καλλιέργεια του κρόκου στην Ελλάδα (περιοχή Κοζάνης) έχει εισαχθεί από την Αυστρία κατά το 17ο αιώνα.
Την έφεραν Κοζανίτες έμποροι, που εκείνη την εποχή διατηρούσαν στενές εμπορικές σχέσεις με τη χώρα.
Η ίδρυση του Αναγκαστικού Συνεταιρισμού Κροκοπαραγωγών Κοζάνης το 1971, παρείχε τη φροντίδα, την συγκέντρωση και την επεξεργασία του φυτού – «θαύματος», το οποίο το 1999 καταχωρήθηκε ως Π.Ο.Π.
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι η πικρή, πικάντικη γεύση του, που οφείλεται στην ουσία πικροκροκίνη, ενώ το άρωμά του παίρνει από την σαφρανάλη.
Ξεχωρίζει και για το έντονο χρώμα του, λόγω της α-κροκίνης, μια από τις κροκίνες, που συναντάται σχεδόν αποκλειστικά σε αυτό το προϊόν.
Ευεργετικές ιδιότητες
Καρδιαγγειακό σύστημα
Θεωρείται αντιοξειδωτικό, αφού η παγκρεατίνη λιπάση, ένα ένζυμο που περιέχει, προκαλεί χαμηλή απορρόφηση λίπους.
Επίσης, μελέτες απέδειξαν, πως δρα υπέρ της υγείας την αγγείων της καρδιάς, λόγω των αντιυπερτασικών ιδιοτήτων του.
Αντικαταθλιπτική δράση
Στην παραδοσιακή ιατρική στην Περσία ο κρόκος χρησίμευε ως φυσικό αντικαταθλιπτικό.
Ακόμη πραγματοποιούνται έρευνες, σε ανθρώπους και πειραματόζωα, με ενδείξεις ότι ο κρόκος, δυνητικά αποτελεί θεραπευτικό μέσο κατά της κατάθλιψης.
Το ελληνικό Saffran, συγκρίνεται με αντικαταθλιπτικά σκευάσματα, όπως η φλουοξετίνη ή η ιμαπραμίνη.
Στις συγκεκριμένες μορφές που ελέγχθηκε, παρουσιάζει τις ίδιες επιδράσεις με τα αντικαταθλιπτικά, χωρίς να εμφανίζει τις παρενέργειες των φαρμάκων.
Αντικαρκινικά οφέλη
Σύμφωνα, μάλιστα, με μελέτη του εργαστηρίου Γενικής Χημείας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με το γαλλικό Laboratoire de Spectroscopie Biomoléculaire, U.F.R de Pharmacie, οι κροκίνες που περιέχονται στα στίγματα του κρόκου είναι ασυνήθιστα υδατοδιαλυτά καροτενοειδή, τα οποία βρέθηκε ότι μπορούν να αναστείλουν τον πολλαπλασιασμό των λευχαιμικών κυττάρων.
Ο κρόκος έχει διαπιστωθεί πως δρα ενάντια σε ορισμένους τύπους καρκίνου συμπεριλαμβανομένων, του νευροβλαστώματος, του καρκίνου του μαστού και του αδενοκαρκινώματος του παχέος εντέρου.
Ενάντια στο Αλτσχάιμερ
Σε μελέτη που έγινε σε ασθενείς με ήπια ή μέτρια σοβαρότητα, για δυο εβδομάδες χορηγήθηκε σκεύασμα με εκχύλισμα κρόκου, που φαίνεται να μπορεί να αντικαταστήσει την δονεπεζίλη, ουσία με δράση κατά του Αλτσχάιμερ.
Τα αποτελέσματα κρίθηκαν με γνώμονα τη συγκέντρωση β-αμυλοειδούς (πρωτεΐνη ευθυνόμενη στην εμφάνιση της νόσου) και στο ένζυμο ακετυλοχολινεστεράση (ένζυμο που αν περιοριστεί διευκολύνονται οι γνωστικές λειτουργίες).
Επικουρικό μέσο αδυνατίσματος
Γυναίκες ελαφρώς υπέρβαρες, έλαβαν εκχύλισμα από στίγματα κρόκου και έχασαν κιλά, ενώ δεν είχαν κάποιο περιορισμό στις ημερήσιες θερμίδες που κατανάλωναν.
Αυτό συνέβη γιατί το σκεύασμα προκαλούσε κορεσμό και απέφευγαν έτσι, το λεγόμενο «τσιμπολόγημα».
Οι επιστήμονες προσπαθούν να αποδείξουν ότι, ο κρόκος επηρεάζει τα επίπεδα λεπτίνης και αδιπονεκτίνης, ένζυμα που ενισχύουν την παχυσαρκία.
Διαβάστε επίσης: Μαστίχα Χίου. Τα αρωματικά δάκρυα του δέντρου με τις 70 θεραπευτικές ιδιότητες. Τα συστατικά της παραμένουν άγνωστα